Als ambulancier ben je in het samenspel van spoedeisende hulp een essentiële schakel in het maken van de Kindreflex. Je kan namelijk bijdragen aan het vroegtijdig in beeld brengen van onveilige situaties voor kinderen.
Jouw onmisbare rol ligt uiteraard in het feit dat je als ambulancier als eerste contact hebt met de patiënt. Naast het oppikken van verontrustende ouder- of kindsignalen observeren je ook omgevingsfactoren die voor andere werknemers van het ziekenhuis onzichtbaar zijn.
Weet dat je meewerkt aan de veiligheid en het welzijn van zeer veel kinderen door de Kindreflex uit te voeren! Kinderen die mogelijk, zonder de Kindreflex, pas veel later of helemaal niet geholpen zullen worden.
Rol als ambulancier
Je bent als eerste ter plaatse en dient de eerste medische zorgen toe. Je probeert in kaart te brengen wat er aan de hand is.
Je bevraagt de patiënt en omstaanders, probeert de patiënt en omstaanders tot rust te brengen en observeert de omgeving.
Naast dit alles ben je ook in de ideale positie om lichaamstaal en relationele spanningen op te pikken tussen de patiënt, eventuele partner en kinderen.
In al deze aspecten ligt heel wat informatie die voor de Kindreflex nodig en zeer waardevol is. Je rol als ambulancier is hierin essentieel.
Wanneer moet je extra alert zijn?
Word je geconfronteerd met een patiënt die één van onderstaande zaken vertoont, zoek dan uit of de patiënt kinderen heeft:
-
-
- vertoont hevige en/of acute psychische problemen
- intoxicatie door medicatie, alcohol of illegale drugs
-
-
-
- (vermoeden) huiselijk geweld
- agressief gedrag
- suïcidale gedachten of gedrag
- extreem onhygiënische leefomstandigheden
-
Bovenstaande zaken geven op de diensten spoedgevallen aanleiding om de Kindreflex op te starten.
Signalen dat er kinderen aanwezig zijn: kinderspeelgoed, kinderkledij, kinderschoenen, babyfoon…
Signalen die de veiligheid van kinderen in het gedrang brengen mbt druggebruik: rondslingerende zaken die wijzen op druggebruik zoals lange blaadjes, plastic zakjes, spiegeltjes en bankkaarten, pijpjes, zilverpapier, injectienaalden, naaldcontainer, lege alcoholflesjes, medicatiestrips of doosjes die rondslingeren.
Signalen die wijzen op overmatig alcoholgebruik: veel blikjes of flesjes bier, flessen wijn of wijnglazen
Signalen die wijzen op onhygiënische omstandigheden zijn meestal duidelijk, rondslingerende vuile pampers, etensresten, opgestapeld vuilnis in huis, uitwerpselen van huisdieren, stank, enz.
Signalen in de omgang die kunnen wijzen op huiselijk geweld: onverschilligheid in de interactie met kinderen, agressieve ouder, overdreven onderdanig gedrag van de ene ouder naar de andere, sporen van geweld in huis…
Wil je meer weten ga dan naar de signaalfiche huiselijk geweld
Schat in of je deze informatie meeneemt naar de spoeddienst zodat het genoteerd kan worden in het medisch dossier of dat de situatie eerder wijst op nood aan een dringende interventie. Bel bij deze laatste inschatting de politie om de situatie te melden.
Welke vragen kan ik stellen om zicht te krijgen op het welzijn van de kinderen?
Het is niet jouw verantwoordelijkheid om de bezorgdheden rond de kinderen te bespreken met de ouders. Dat dient te gebeuren door de spoedarts als hij de gegevens van ambulanciers, verpleegkundigen en eigen bevindingen gebundeld heeft. Toch ben je van essentieel belang om een beter zicht te krijgen of er al dan niet kinderen zijn en of de problematiek van de ouders een impact heeft.
In het kader van de Kindreflex is het belangrijk om een antwoord te krijgen op onderstaande vragen.
- Heb je kinderen/draag je zorg voor kinderen/verwacht jij of je partner een kind?
- Bij wie zijn de kinderen nu of wie gaat de kinderen opvangen als jij naar spoed gaat? Is de volwassene die bij de kinderen zal blijven daartoe in staat?
Zoek je eigen weg om dit te bevragen, wat voor jou goed voelt.
Hoe kan je op een open en niet-controlerende manier naar de kinderen en ouderschap vragen?
Let op je houding en houd rekening met volgende tips:
- Stel open vragen. Dit zijn vragen die beginnen met wie, wat, waar, hoe en wanneer. Gesloten vragen wekken de indruk van een verhoor en kunnen weerstand oproepen.
- Problematiseer niet. Geef de cliënt niet het gevoel een slechte ouder te zijn, maar spreek de cliënt op een positieve en bekrachtigende manier aan over de kinderen. Ga op zoek naar dingen die goed lopen en geef hier erkenning aan.
- Stigmatiseer niet. Ga ervan uit dat iedere ouder het beste voor zijn kinderen wil. Ouders voelen vooroordelen aan, wat een nefaste invloed heeft op het verloop van het gesprek.
- Veroordeel en verwijt niet. Wees mild tegenover je cliënt. Toon interesse en begrip en vel niet te snel een oordeel. Wanneer er problemen zijn, bedenk dan dat deze eerder een gevolg zijn van ‘niet kunnen’ in plaats van ‘niet willen’.
- Controleer niet. Zorg ervoor dat het gesprek niet op een ondervraging over de opvoedcapaciteiten lijkt.
- Wees transparant. Leg ouders uit dat het niet de bedoeling is om de informatie verkregen tijdens het gesprek door te spelen aan derden. Wanneer een verwijzing naar een andere instantie nodig blijkt, wees hierover dan eerlijk tegen de ouders en ondersteun hen hierin.
- Wees oprecht geïnteresseerd. Toon interesse – niet enkel in het welzijn van de kinderen maar ook in hoe de cliënt het ouderschap ervaart.
Beroepsgeheim voor ambulanciers
Als ambulancier heb je geen beroepsgeheim naar de verpleegkundige of arts bij aankomst op spoed.
Hoe er verder met het beroepsgeheim wordt omgegaan ligt bij de spoedarts.
Neem je informatie mee naar de arts of verpleegkundige als je op spoed aankomt:
- Spreek je bezorgdheden duidelijk uit zodat deze zeker in het dossier worden meegenomen, óók als je deze reeds hebt genoteerd in Ambuweb of je 112 rittenformulier.
- Het kan ook gaan om een niet-pluis gevoel. In dit geval is het belangrijk dit met je spoedcollega’s te bespreken. Meestal is een intuïtief gevoel juist.
Bedenk dat één bezorgdheid teveel die weerlegd kan worden beter is dan een bezorgdheid die je niet geuit hebt en waar kinderen in de kou blijven staan!
Naar het verloop van de Kindreflex op spoed ⇒
De flowchart biedt:
- duidelijke richtlijnen over wat te doen bij twijfelgevallen wanneer er kinderen betrokken zijn bij een volwassen patiënt op spoed
- een gestandaardiseerde aanpak
- de mogelijkheid om contact te leggen met (andere) professionele hulpverleners
